IEC61800-5-3 sayılı normun Şubat 2021 sonunda yayımlanmasıyla birlikte, güvenlik enkoderleri için ilk kez ürüne özel bir standart oluştu. Güvenli AFS/AFM60S Pro mutlak enkoder, yeni norma göre ilk ürün olarak sertifikalandırıldı. Bu bir rastlantı değil, aksine SICK ve Alman Yasal Kaza Sigortası İş Güvenliği Enstitüsü IFA arasındaki işbirliğine yönelik emsal niteliğinde bir örnek.
Bir enkoder, güvenlik standardına dönüşürse
İnsan ve Makine – kazaları ve sağlığa yönelik tehlikeleri önlemek için kusursuz çalışan güvenlik sistemlerine ihtiyaç duyan bir işbirliği. Bu bağlamda, SIL ve PL sertifikalı enkoderler, çok sayıda makinedeki eksenlerin ve tahriklerin güvenlik odaklı denetiminde giderek daha önemli bir rol oynuyor. Üreticiler, şimdiye kadar genel güvenlik standartlarını baz almak zorundaydı ve enkodere özel spesifikasyonlara sahip değildi. IFA Makine Güvenliği, Endüstriyel Güvenlik ve Uygulamalar bölümünün müdürü Christian Werner’in bu konudaki açıklamaları: “2015 yılında Alman Yasal Kaza Sigortası İş Güvenliği Enstitüsü (IFA) tarafından tanımlanan “Fonksiyonel güvenlik için açı ve yol ölçüm sistemlerinin kontrolü ve sertifikalandırılmasına dair temel ilkeler” ve bu boşluk, müşteriler için hâlâ bir karşılaştırılabilirlik sağlamıyordu. Makinelerin otomasyonu geçtiğimiz yıllar içinde ciddi oranda ilerledi. Fakat gerekli güvenlik enkoderlerinin ürüne özel normları mevcut değildi. Bu nedenle 2016 yılında, sertifikalandırmayı daha benzersiz şekilde tasarlamaya karar verdik ve IEC61800-5-3 sayılı ilk güvenlik enkoderleri normunu geliştirme çalışmalarına katıldık.”
IFA, norm için iki temel hedef belirledi: “Bir taraftan, güvenlik odaklı enkoderler için ürüne özel bir standart hazırlamak istedik. Diğer taraftansa cihazların sertifikalandırılması için standart temelleri formüle ettik. Örneğin güvenli enkoderlerin kontrolü ve sınıflandırılması, güvenlik tanım kodlarının hesaplanması ve kullanıcı için dokümantasyonun standartlaştırılması.”
Normları geliştirme: İşbirliği için bir en iyi senaryo
Aynı anda, SICK’te AFS/AFM60S Pro güvenlik enkoderinin geliştirme çalışmaları başladı. Werner’in bu konuda söyledikleri: “SICK ve IFA, onlarca yıla dayanan başarılı bir işbirliği içinde. Yeni gelişmeler hakkında düzenli olarak bilgi alışverişi yapıyoruz.” “Yani AFS/AFM60S Pro, yeni standardı test etmek ve daha da geliştirmek için mükemmel bir fırsattı.” Kullanışlı bir çözüme olan ilgi karşılıklıydı: SICK; diğer enkoder ve kontrolör üreticileri, kullanıcılar ve sertifikasyon kurumlarının da eklendiği uluslar arası bir bir proje grubunun üyesi olarak normun geliştirilmesine daha önceden başladı.
SICK, makine hareketlerinin denetlenmesi ve kontrolü için güvenli çözümler sunar. Bu sayede, durma süreleri azaltılabilir ve makinelerdeki ayarlama süreleri optimize edilebilir. SICK’in geliştiricileri; pozisyon, açı ve hız tespiti için AFS/AFM60S Pro ile bir çözüm geliştirdi. Bu Safe Motion çözümü için, yeni oluşan normdaki temel ilkeler ve tanımlar yön göstericiydi. Enkoder, aynı zamanda “Pilot üründü”. Standartlaştırma proje grubundan ürün geliştirme bölümüne giden direkt geri bildirimler, bu aşamada, oluşan mutlak güvenlik enkoderininde önemli optimizasyonlar yapılmasını sağladı. Güvenli artımsal ve mutlak pozisyon, güvenli ivmelenme ve güvenli hız temelinde enkoder ürününü fonksiyonel güvenlik zincirindeki bileşen olarak atayan ve açıklayan güvenlik fonksiyonları, IEC61800-5-3 ile ilk kez kullanıldı ve tanımlandı. Müşteri, standart bilgilerden avantaj sağlıyor ve artık çeşitli üreticilerin enkoderlerini doğru şekilde karşılaştırabiliyor ve değerlendirebiliyor.
SICK, AFS/AFM60S Pro’nun sertifikalandırılması ve lansmanı kapsamında, norma uygun olarak doğru bir kontrol ve onayla ilgili her konuyu dikkate aldı ve hayata geçirdi. Diğer bir konu da, sensörlerle denetlenemeyen sabitlemeler ve bağlantı elemanlarındaki hataların önlenmesiydi. Bunun için kullanılan yöntem: mekanik aşırı boyutlandırma. Çünkü başta zorlu kullanım ortamı olmak üzere mekanik sağlamlık eksik olduğunda güvenlik kontrolörünün elektronik denetimi ne fayda sağlar? Bu, IEC61800-5-3’te net işlem spesifikasyonlarını tanımlayan başka bir konu.
Geleceği güvenli: Üreticiler ve müşteriler kâr sağlıyor
AFS/AFM60S Pro mutlak güvenlik enkoderi, bir ürünün nasıl standarda dönüştüğünü gösterdi. Rotatif yol ölçüm sistemi, güvenli enkoderler için uluslar arası normu oluşturdu. Bu sayede, kullanıcılara güvenli pozisyon, açı ve hız tespiti için maksimum yasal güvenlik ve gelecek güvencesi sunuluyor.
Yeni IEC61800-5-3 sayılı norm, üreticiler için geliştirmeden sertifikalandırma ve lansmana kadar en yüksek tasarım güvenliğini sunuyor.
Diğer katkılar
Smart Tasks & Teşhis fonksiyonları IO-Link enkoderlerini daha akıllı yapıyor
Safe Motion Control: Kesintisiz, güvenli prosesler
Enkoderlerdeki programlama çözümleri: Hızlı uyarlama, akıllı şekilde değerlendirme
Safe Motion: Durmayan, güvenli prosesler