De bouwmachinefabrikant BOMAG rust zijn zware tandemwalsen uit met het remassistentiesysteem Emergency Brake Assist* van SICK. Het systeem, dat botsingen met mensen en infrastructuur voorkomt, is precies afgestemd op het machinetype en de specifieke toepassing en is momenteel de technologische marktleider. De feedback uit de branche over deze innovatieve veiligheidsoplossing is zeer positief.
Lawaai, hitte, stoom en het risico op ongelukken - wie zou er geen respect hebben voor de mensen die naast snelwegen werken? Vooral de bestuurders van de krachtige asfaltwalsen hebben een zware baan: ze moeten niet alleen goed op de randen van de rijbaan letten, maar ook de audiovisuele signalen in hun cockpit in de gaten houden voor het brandstof- en waterpeil en de displays die de verdichtingsgraad van het asfalt aangeven. Dan is er nog de constante uitdaging om potentieel gevaarlijke situaties voor mens en materiaal op de bouwplaats te vermijden. Dat levert mentale en fysieke stress op, die door experts wordt aangewezen als de belangrijkste oorzaak van ongevallen op bouwplaatsen.
Tot nu toe waren vooral achteruitrijcamera's of 360-graden-camera's voor omgevingsdetectie de belangrijkste oplossing, maar BOMAG wilde een nieuwe weg inslaan bij de uitrusting van de nieuwste generatie zware AP-5 tandemwalsen: "We hebben er bewust voor gekozen om geen camera te gebruiken om botsingen te voorkomen, om zo de bestuurders minder te belasten. Het systeem moet op de achtergrond werken en alleen ingrijpen als dat nodig is", benadrukt Frank Reinartz, die bij BOMAG verantwoordelijk is voor het productmanagement van de zware tandemwalsen.
Op BAUMA 2019 bespraken de experts van SICK en BOMAG het prangende probleem van het veilig vermijden van botsingen voor mobiele machines in buitenruimtes onder uitdagende omstandigheden. Op weg naar autonome werking van asfaltwalsen presenteerde BOMAG een veelgeprezen technologiestudie, de ROBOMAG. Ook dit systeem was al uitgerust met LiDAR-sensoren van SICK. Nu het systeem om botsingen te vermijden in serieproducten beschikbaar is, heeft deze technologiemarktleider in het segment van bouwmachines met Emergency Brake Assist een belangrijke mijlpaal bereikt.
Het EN ISO 13849-1-gecertificeerde Safety-System bereikt Performance Level b en ontlast de bestuurder door actief in te grijpen met remmen. Onder zware omgevingscondities gebruikt dit systeem twee 3D LiDAR-sensoren voor omgevingsdetectie om de zogenaamde rijroute van de machine te meten, rekening houdend met de exacte stuurhoek en rijsnelheid. De sensoren daarvoor zijn aan de voor- en achterkant van het cabinedak aangebracht. De afstand tussen de wals en opduikende obstakels wordt bepaald door een centrale computereenheid die intelligente algoritmen gebruikt om alle meetgegevens van de LiDAR-sensoren en de machinebesturing aan elkaar te koppelen. Het systeem detecteert zowel statische als dynamische obstakels zoals mensen, andere machines of infrastructuurobjecten.
Tegelijkertijd maakt het veiligheidssysteem gebruik van dynamische routeberekening om alleen “in te grijpen” bij obstakels die daadwerkelijk relevant zijn, zodat de productiviteit van de bestuurder niet wordt beperkt. Als de bestuurder wordt afgeleid of een obstakel over het hoofd dreigt te zien, start het systeem automatisch een adaptieve remingreep. Terwijl eerdere assistentiesystemen maar matig werden geaccepteerd door de bestuurders, is de feedback over Emergency Brake Assist in de nieuwe draaipuntgestuurde tandemwalsen bij BOMAG uitgesproken positief, zoals Frank Reinartz benadrukt: "We hebben consistent goede feedback ontvangen van onze eerste klanten - vooral met betrekking tot de intuïtieve bediening en de merkbare ontlasting in complexe situaties op de bouwplaats.
BOMAG en SICK ontwikkelden het systeem in een intensief co-engineeringproces. Tilman Schmidtke, Strategic Product Manager Mobile Outdoor Automation bij SICK, ziet dit als de belangrijkste reden voor het succes: "In wekelijkse meetings, met behulp van uitgebreide veldtesten en iteratieve verbeteringslussen, werkten we samen om het systeem stap voor stap te verfijnen. Zo veroorzaakte de stoom die vrijkwam bij het besprenkelen van de bandages met water in eerste instantie problemen voor onze optische LiDAR-sensor. We hebben vervolgens in de software een intelligent filter gemaakt dat deze stoomwolken herkent. De continue directe feedback was zeer waardevol voor ons, want dankzij deze flexibele manier van werken binnen het team konden we uiteindelijk samen met BOMAG een systeem ontwikkelen dat niet alleen Performance level b volgens EN ISO 13849-1 bereikt, maar ook de test op de wals door BG BAU volgens het GS-BAU-70-testprincipe met glans heeft doorstaan."
Frank Reinartz voegt eraan toe dat de precieze afstemming op deze concrete applicatie haar vruchten heeft afgeworpen en trekt een duidelijke conclusie: "Met dit gefocuste en best wel tijdrovende ontwikkelingswerk voor onze nieuwe generatie zware tandemwalsen (types BW 154 AP-5 / BW 174 AP-5) hebben we een systeem ontwikkeld dat goed en betrouwbaar functioneert en de klant op de bouwplaats daadwerkelijke meerwaarde biedt bij zijn dagelijkse werkzaamheden en bovendien nog ongelukken vermijdt."
Natuurlijk kan Emergency Brake Assist ook worden aangepast aan speciale werksituaties, bijvoorbeeld wanneer er een splitstrooier aan de wals wordt gehangen om de oppervlakhechting na het asfalteren te verbeteren. De gewijzigde omstandigheden worden dan automatisch herkend door het systeem en opgenomen in de omgevingsbewaking.
De innovatieve kracht van Emergency Brake Assist wordt ook internationaal erkend: het systeem ontving de Gold Award voor innovatie op de Intermat in Parijs in 2024 voor zijn baanbrekende technologie voor automatische obstakeldetectie en noodremmen. In haar motivatie loofde de onafhankelijke, internationale jury met name de bijdrage aan de verhoging van de veiligheid op bouwplaatsen en de technologische volwassenheid van het systeem. Doorslaggevende criteria waren de precieze objectdetectie met behulp van Multi-Level Lidar, de geautomatiseerde remstrategie en de eenvoudige integratie in bestaande machineconcepten. De prijs benadrukt het belang van intelligente assistentiesystemen zoals Emergency Brake Assist voor de toekomst van de wegenbouw. Dit systeem is namelijk ook geschikt voor wegfreesmachines, mobiele robots in outdoortoepassingen, kranen en telescopische handlers.
Ook voor de multifunctionele compressor BMP8500 vertrouwt BOMAG op intelligente sensortechnologie - in de vorm van een klantspecifiek aangepaste inclinosensor van het type TMS/TMM22. Deze herkent betrouwbaar kritieke kantelhoeken, die vaak optreden bij het werken op oneffen terrein. Hij zorgt ervoor dat de hydraulische units in geval van nood worden uitgeschakeld. Dit voorkomt dat de machine droogloopt en onherstelbaar beschadigd raakt als deze kantelt.
Standaardoplossingen bereikten hier hun grenzen, omdat de extreme trillingen en schokken in de bedrijfsomgeving nauwkeurige detectie tot nu toe onmogelijk maakten. Door de firmware ter plaatse aan te passen, kon de sensor optimaal aan de eisen worden aangepast - een uitstekend voorbeeld van praktijkgerichte engineering. Dit toont aan dat veiligheid niet alleen een kwestie van technologie is, maar ook van aanpassing aan reële omstandigheden.
* Bij SICK wordt dit product vermeld onder de naam Safe Brake Assist.
