Mactac integreert operationele flexibiliteit in een doorgedreven veiligheidsbeleid.

De groep Mactac-Bemis in Soignies - Henegouwen is wereldwijd bekend voor haar adhesieven en kleeffolies.
Mactac produceert folies voor visuals en decoratie naast een meer industriële lijn met high tech producten. Zelfklevende folies zijn het beste bekend als 'sticker' waar ze fungeren als drager voor drukwerk. Dit is echter maar een klein segment in de markt. Belettering en striping voor de auto-industrie zijn gekende voorbeelden.

Hoogtechnologische oplossingen vinden we in de medische branche met zelfklevende elektroden, in de optische industrie bij bv. de fabricatie van skibrillen of bij de productie van zonnepanelen. De ogenschijnlijk eenvoudige techniek van het verlijmen van vellen verbloemt de technisch hoogwaardige waarde van de producten die Mactac produceert.

Mactac-Bemis hanteert een veiligheidsstrategie gebaseerd op preventie. Patrick Parisi, Division Safety manager, beaamt dat het nadenken over veiligheid niet alleen een aandachtspunt is maar sterk geïntegreerd wordt in elk aspect van de bedrijfsvoering. Dat maakt dat één van de eerste agendapunten in elke vergadering binnen het concern handelt over veiligheidsgebonden aspecten. Bedrijfsleiders worden niet enkel beoordeeld op hun financiële resultaten maar ook op hun performantie en aandacht rond het welzijn op het werk.

Deze strategie met veel aandacht voor preventie werd overigens in ons land uitgedacht en wereldwijd overgenomen.

Veilig kunnen werken is immers direct gekoppeld aan het welzijn van het personeel en een organisatie kan pas performant zijn als ze kan steunen op haar werknemers.
 

Het productieproces vergt best wat ruimte en de inzet van op maat ontworpen machines met meerdere roterende delen.

Manuele handelingen komen vooral in beeld bij het transporteren en het beladen of lossen van de machines. Ook het verhelpen van storingen vereist vaak de inzet van een technicus of operator.
Bij de analyse van de risico's komen steeds de klassiekers naar voor. Botsingen met bv. AGV's, knelling of klemming van ledematen en verwondingen aan personen.

Klassieke strategieën beperken het risico door een beroep te doen op bv. een tweehandenbediening of door gebruik te maken van veiligheidsschakelaars of hekwerk.

Ook Mactac gebruikt de klassieke veiligheidsroutines en -technieken. Het bedrijf wilde verder gaan en zocht naar een oplossing die een ongeval quasi onmogelijk maakt. Dat kan alleen door er voor te zorgen dat elk ongewild contact zo goed als onmogelijk wordt.
 

Door gebruik te maken van SICK's laserscanners van de S3000-reeks kregen de ingenieurs van Mactac instrumenten in handen om een moderne veiligheidskooi te bouwen rond elk risicopunt.

De scanner wordt zo op de machine gemonteerd dat hij het volledige naderingsbereik kan aftasten. Dank zij de ingebouwde software kunnen de gewenste veiligheidszones afgebakend worden en ingedeeld worden in bv. een alarmzone en een noodstopzone.

Deze mogelijkheid tot regelbare zonering biedt verschillende voordelen. Zo kan er probleemloos een corridor worden vrijgehouden tussen twee kort bij elkaar staande machines. De alarmzone zorgt in de eerste plaats voor een verwittiging met een geluidsignaal of met een waarschuwingslamp. De noodstopzone zorgt ervoor dat bij het ongeoorloofd betreden van de werkelijke gevarenzone de machine stopt.
 

Deze preventieve benadering maakt het mogelijk om de bedrijsautomatisering sterk te integreren in de veiligheidsfilosofie. Er moeten geen hinderlijke barrières zoals hekwerk of toegangsdeuren worden voorzien. Elke werkpost is vrij benaderbaar zolang de machine stilstaat en het risico nihil is. Bij de start van de machines worden ook de veiligheidszones actief zodat de operator zich enkel buiten de risicozone kan bevinden.

Als een werknemer of een vorklift te dicht bij de machine komt, dan wordt hij wel verwittigd, maar dit heeft geen invloed op de continuïteit van het productieproces. Als finetuning wordt her en der een koppeling gemaakt naar de machinesturing. Zo zal het benaderen van de laadmond van een folielijn er automatisch voor zorgen dat de machinesnelheid sterk gereduceerd wordt om een onveilige werking onmogelijk te maken.

Het hele veiligheidscircuit is opgebouwd rond de Flexi Soft veiligheidsinterface van SICK. Dit toestel controleert op veilige lage snelheid, overbrugt de scannervelden en laat toe dat de operator zich naar de machine kan bewegen, met de dodemansschakelaar in de hand, om een kwaliteitscontrole uit te voeren.

In en rond elke machine wordt Mactac's geïntegreerde aanpak van veiligheid pas echt duidelijk. Zo zijn de vrije en de door SICK's scanner beschermende zones ondersteund met een aangepaste kleurenprint op de vloer. Elke werkpost is naast de klassieke instructiekaart ook voorzien van sensibiliserende pancarten en affiches.
 

Mactac was decennia geleden één van de eerste bedrijven dat AGV's inzette voor het interne transport. Hoewel deze AGV's al wat ouder zijn, hebben ze nog niets van hun functionaliteit ingeboet.
“In feite”, zegt Patrick Parisi, “hebben deze AGV's ons geleerd hoe betrouwbaar de producten van SICK wel zijn. Ze worden niet altijd even zacht behandeld. Welnu, in al die jaren is er nog nooit een scanner van SICK stukgegaan en hebben we ook nog nooit meegemaakt dat de scanner faalt.”

De jarenlange samenwerking tussen SICK en de betrouwbaarheid van de producten resulteerden in de keuze voor een coherente strategie in het gebruik van optische technieken voor beveiliging.

Naast machineveiligheid is ook het intern transport een klassiek risicopunt.

Menselijke fouten zijn nooit uit te sluiten, maar op plekken waar mens en machine samenkomen, kan een correct gebruik van technologie de risico's erg beperken.

Zo zet Mactac veiligheidslichtgordijnen in om het benaderen van een “zone in bedrijf” te vermijden.

Op interne “kruispunten” worden lichtgordijnen gekoppeld aan verkeerslichten. Mocht een bestuurder het stopteken negeren dan zorgt het lichtgordijn er alsnog voor dat een contact met goederen op een transportband toch onmogelijk is.

Op wandel door de uitgestrekte hallen van Mactac valt het de bezoeker op dat de indeling van de productie bijzonder open is. Enkel op plaatsen waar het nodig is (zoals bij afscherming tegen wegvliegende delen) wordt hekwerk ingezet. De aangewezen routes en vrije transportzones worden op de vloer gemarkeerd. Bij stilstand is elke machine ongehinderd te benaderen en bij start zorgen de veiligheidsscanners van SICK er voor dat dit enkel kan als personen, goederen en transportmiddelen zich buiten de risicozone bevinden.

We merken op dat Mactac wel erg ver gaat in het afzekeren van gevaren en vragen ons af of het eindpunt niet stilaan is bereikt. Patrick Parisi beaamt dat Mactac-Soignies wel erg ver staat. De oplossingen die in Soignies werden uitgedacht zullen dus ook model staan voor een integratie van deze politiek in de andere vestigingen.

“Toch is er nog een klein werkpunt”, krijgen we te horen.”Mensen zijn erg vindingrijk. Daarom willen we binnenkort ook de achterzijde van de machines gaan afzekeren met lasersensoren. Enkel op die manier zijn we er zeker van dat ook die vluchtweg definitief is afgesloten.”
Innovatie is ook een essentieel onderdeel van een geïntegreerd veiligheidsbeleid.